Арыстанбек Мұхамедиұлы 11 жылға сотталды

2024 жылғы 13 ақпанда Астана қаласының қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық соты Арыстанбек Мұхамедиұлы, оның жұбайы Найля Ысқақова мен Мұстахым Төлеевке қатысты үкім шығарды, деп хабарлайды Azattyq Ruhy.

Тергеу барысында Мұхамедиұлы аса ірі мөлшерде пара беруге оқталды деп (ҚК 24-бабының 3-бөлігі – 367-бабының 4-бөлігі), Исқақова – парақорлыққа делдалдық жасады деп (ҚК 368-бабының 1-бөлігі) және Төлеевке  – аса ірі мөлшерде алаяқтық жасады деп (ҚК 190-бабы 4-бөлігінің 2) тармағы) айыпталды.

Тағылған айып:

Мұхамедиұлы 2022 жылдың желтоқсанында Астана қаласының тергеу изоляторында болған кезінде қамаудан босатылып, «Д» қонақ үйін меншігінде ұстап қалғысы келіп, адвокат Т. арқылы лауазымды тұлғаларға аса ірі мөлшерде пара беруге қылмыстық ниет білдірді, бұл ретте өзінің жұбайы Ысқақованы парақорлыққа делдал ретінде тартуға шешім қабылдады.

Әрі қарай, жұбайы Мұхамедиұлымен келісіп, Төлеевпен келіссөздер жүргізіп, заңсыз ақшалай сыйақыны лауазымды адамдарға беру туралы келісімді жүзеге асыру мақсатында Төлеев Мұхамедиұлының пара беруге дайындығы туралы хабарлады.

2022 жылдың желтоқсанында Ысқақова кафеде «Дипломат» қонақ үйінің мәселесін шешу үшін Төлеевке 140 мың АҚШ долларын жеке өзі табыстады.

2023 жылдың қаңтарында жұбайы Т.-ның көлігінде делдал рөлін атқара отырып, Арыстанбек Мұхамедиұлына қатысты бұлтартпау шарасын өзгерту үшін 120 мың АҚШ долларын өзі тапсырды.

2023 жылдың сәуірінде И. жүргізушісі арқылы Т.-ға жазасын жеңілдету үшін тағы да 100 мың АҚШ долларын берді.

2023 жылдың маусымында ол тағы да делдал рөлін атқара отырып, өзінің ұлы арқылы Т.-ға 27 млн. теңге және 40 мың АҚШ доллары сомасында ақша берді.

Т. алдау және сенімге қиянат жасау арқылы ақшаны иемденіп, оларды өз қалауы бойынша басқарды.

Тараптардың ұстанымы:

• Сотта прокурор айыптауды қолдап, Мұхамедиұлына ҚК-нің 58-бабын қолдана отырып, 12 жылға бас бостандығынан айыру жазасын тағайындауды;
• Төлеевті 6 жыл 8 ай бас бостандығынан айыруды;
• Ысқақованы  1 жыл 6 ай бас бостандығынан айыруды сұрады.

Сотталушылар тағылған айыпты мойындамай, оларды ақтауды сұрады.

Сотталушылардың кінәсі куәгерлердің айғақтарымен, сараптамалардың қорытындыларымен, жасырын тергеу әрекеттерінің нәтижелерімен және қылмыстық істің басқа да материалдарымен дәлелденді.

Сот шешімі:

• ҚК 367-бабы 4-бөлігінің санкциясы айыппұл немесе 10 жылдан 15 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі негізгі жазаны көздейді.
• ҚК 368-бабының 1-бөлігі айыппұл немесе 3 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі негізгі жазаны көздейді.
• ҚК 190-бабының 4-бөлігі 5 жылдан 10 жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі негізгі жазаны көздейді.

Сот Төллевтің жас балалардың болуын, Ысқақованың асырауында қарт анасының болуын қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлар ретінде таныды.

Арыстанбек Мұхамедиұлына қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлар анықталған жоқ.

Сотталушылардың жауапкершілігі мен жазасын ауырлататын мән-жайлар анықталмады.

Сот үкімімен Мұхамедиұлы аса ірі мөлшерде пара беруге оқталғаны үшін кінәлі деп танылып, ҚК-нің 58-бабының 3 және 6-бөліктері негізінде, 20.06.2023 жылғы Астана қаласының қылмыстық істер жөніндегі ауданаралық сотының үкімімен тағайындалған қатаң жазаны неғұрлым қатаң жазаға сіңіру жолымен қылмыстық құқық бұзушылықтар жиынтығы бойынша өмір бойына мемлекеттік қызметте лауазымдарды атқаруға тыйым салына отырып, 11 жылға бас бостандығынан айырылды.

Ысқақова  парақорлыққа делдалдық жасағаны үшін кінәлі деп танылып (ҚК 368-бабының 1-бөлігі), өмір бойы мемлекеттік қызметте қызмет атқаруға тыйым салынып, 6 айға бас бостандығынан айырылды.

Төлеев аса ірі мөлшерде алаяқтық жасағаны үшін кінәлі деп танылып (ҚК 190-бабы 4-бөлігінің 2) тармағы), 10 жыл мерзімге адвокаттық қызметпен айналысу құқығынан айырыла отырып, 6 жыл 8 айға бас бостандығынан айырылды.

Үкім заңды күшіне енген жоқ.

Еске салсақ, былтыр жазда сот экс-министрді «Алтын адам шеруі» көрмесі кезінде ақша жымқырды және ұрлады деп сегіз жылға бас бостандығынан айырды.