Кәсіпкерлік, салық, жаза: мобильді аудармаларды тексеру не үшін қажет

Қазіргі уақытта мобильді аударымдардың салықтық бақылауына қатысты қоғамдағы қызу талқыға  байланысты Қаржы вице-министрі Ержан Біржанов Үкіметінің баспасөз орталығында өткен брифингте бірқатар маңызды сұрақтарға жауап берді, деп хабарлайды деп хабарлайды Azattyq Ruhy.                                                                                        

Оның айтуынша, мобильді аудармаларды тексеру заңсыз кәсіпкерлік қызметтің көлеңкесінен шығуға бағытталған.                                            

«Кейбір кәсіпкерлер сатылған тауар немесе қызмет үшін төлемді мобильді аударымдар арқылы алады. Алайда, бұл аударымдар бақылау-кассалық аппараттарды, POS-терминалдарды және QR-кодтарды қолданбай жүргізіледі. Тиісінше, чектер берілмейді және тұтынушылардың құқықтары бұзылады. Тексеру критерийлеріне үш ай қатарынан ай сайын 100 және одан да көп түрлі тұлғалардан мобильді аударымдар алған тұлғалар ғана жатады. Яғни кәсіпкерлерлік қызмет белгілері болған жағдайда ғана сұрақтар туындайды. Мемлекеттік кірістер органдары барлық мобильді аударымдарды тексермейді. Өз кірістерін жасыратын немесе жеке шоттарына қатарынан үш ай ішінде ай сайын 100 және одан да көп түрлі тұлғалардан мобильді аударымдар алған жеке кәсіпкер ретінде тіркелмеген тұлғалар ғана тексеруге жатады», - деді Біржанов.  

Оның айтуынша, тек қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша жұмыс істейтін адал кәсіпкерлер бақыланбайды. Сондай-ақ, бизнесті жүргізу және дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасалған. Салық режимдерінің тәртібі жеңілдетілді - салық ставкалары қызмет түріне байланысты тек 1% - дан 4% - ға дейін.

«Мемлекеттік кірістер комитеті қазір бұқаралық ақпарат құралдарында да, әлеуметтік желілерде де белсенді түсіндіру жұмыстарын жүргізіп жатыр», - деді ол.

 Сондай-ақ, азаматтар қажетті ақпаратты алу үшін мына ресурстарға хабарласа алады:

•  1414 нөмірі бойынша байланыс орталығына хабарласып, қажетті ақпаратты алуға болады. Байланыс орталығы жауап беруге дайын;
•  жалпыға бірдей декларациялау мен мобильді аудармалар бойынша сұрақтарды Telegram» мессенджеріндегі чатқа сұрақтарды жазып, жедел жауап алуға болады. Чатқа сілтеме: https://t.me/+68VtkWb1WIgxODky;
•  мемлекеттік кірістер басқармаларының әрқайсысында (республика бойынша 200-ден астам) ақпараттық қолдау көрсету үшін «Консультативтік орталықтар» бар.

Мемлекеттік кірістер органдары кәсіпкерлер үшін қолайлы заңды тетіктер әзерлеген. Сонымен қатар, көлеңкеден шығып, заңды жұмыс жасауға көшуге дайын кәсіпкерлерге жәрдемдесуге дайын. Атап айтқанда, мынадай қызметтер көрсетілетін болады: 

•  фискалдық сүйемелдеу, кәсіпкерлерді тіркеудің алғашқы қадамдарынан бастап, біз қазірдің өзінде декларацияны толтыру бойынша функцияларды іске асырдық, оған салық сомаларын толтыруға және есептеуге уақыт жұмсаудың қажеті жоқ;
•  сервистік тәсіл, ҚҚС бойынша шекті деңгейге жеткендігі туралы, банктік қосымшадан салықтар мен әлеуметтік төлемдерді төлеу мүмкіндігі туралы хабарлайтын сервистер әзірленді;
•  бизнесті қолма-қол ақшасыз төлемдермен жүзеге асыратын шағын кәсіпкерлерде салықтық тексерулердің болмауы.

Одан бөлек, Жаңа Салық кодексі шеңберінде кәсіпкерлер үшін ынталандыру шаралары көзделетін болады.     

«Кәсіпкерлерді тексеруге мораторийдің аяқталуы: жалпы тексерулер болмайды.Мемлекеттік кірістер органдары барлық мобильді аударымдарды тексермейді. Жеке шоттарына 100 және одан да көп әр түрлі тұлғалардан мобильді аударымдарды ай сайын, қатарынан үш ай ішінде алған тұлғалар (маңызды: 100-ден көп аударымдар емес, 100 және одан да көп әр түрлі тұлғалардан түскен аударымдар) бақылауға жатады. Қолданыстағы заңнамаға сәйкес бұл кәсіпкерлік қызметтің белгісі. Әртүрлі өмірлік жағдайларда туыстарына, достарына және әріптестеріне мобильді аударымдар жасауға шектеулер жоқ», - деді ол.

Жаңа тәртіпке сәйкес, «Төлемдер және төлем жүйелері туралы» ҚР Заңының нормаларына сәйкес төлемнің әр түрлі тәсілдері көзделген – банк картасымен, QR-төлеммен немесе қолма-қол ақшамен (25-бап).

«Қолма-қол ақшасыз төлемдерді қабылдаудан бас тарту заңсыз болып табылады және тұтынушылардың құқықтарын бұзады. Кәсіпкерлердің төлем карточкаларын пайдалана отырып, төлемдерді қабылдаудан бас тартқаны үшін әкімшілік жауапкершілік бар: алғашында - ескерту, қайталап заң бұзғаны үшін – 147 680 теңге (40 АЕК) мөлшерінде айыппұл (ӘҚБтК-нің 194-бабы)», - деді ол.

Авторы: Аягөз ҚҰРМАШ