Қазақстанның бірнеше облысындағы тауларда қар көшкіні жүруі мүмкін

Қазақстанның бірнеше облысындағы таулы жерлерде қар көшкіні жүруі мүмкін, деп хабарлайды Azattyq Rýhy.

ТЖМ мәліметінше, республика аумағында көшкін қаупі бар 619 учаске бар. Шығыс Қазақстан, Алматы, Түркістан және Жетісу облыстарының аумақтарындағы Қазақстан Алтай, Іле, Жетісу, Талас Алатауы мен Қаратау жоталарының беткейлері аса қауіпті аудандар болып саналады.

Көшкін белсенділігі күшейген кезде ең қауіпті кезеңдер қыстың басы мен көктемнің басы болып есептеледі.

Бүгінгі таңда оңтүстік және оңтүстік-шығыс өңірлердегі қар көшкіні ортаңғы таулы аймақтарда орташа қар көшкіні қаупімен сипатталады, ал биік тауларда жағдай қар көшкіні қаупі болып қала береді. Ең қауіпті аймақтарда тұрғындар мен туристер үшін тәуекелдерді азайту мақсатында алдын алу шаралары, соның ішінде қар көшкінінің алдын алу шаралары жүргізілді.

Мамандардың болжауынша 2025 жылы бұл өңірлерде көшкін белсенділігі наурыз-сәуір айлары аралығында артуы мүмкін, бұл кезде көшкіннің өздігінен түсуі жиі кездеседі. Бұл әсіресе температураның күрт ауытқуы, қалың қар жаууы және қарлы боран болуы мүмкін биік таулы аймақтарға қатысты, бұл көшкін қаупінің артуына ықпал етуі мүмкін.

Мәселен 2025 жылғы 12 наурызда Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданында облыстық маңызы бар 22 және 23 км автожол арасында «Түрген ауылы-Батан алқабы», Асы обсерваториясы, таулардың беткейлеріндегі қар жамылғысының тұрақсыздығына байланысты көлемі 200 текше метр қар көшкінінің өздігінен түсуі болды.

Шығыс Қазақстан облысында Қатонқарағай ауданында жергілікті маңызы бар «Согорное-Барлык» автожолының 16 шақырымында көлемі 250 текше метр қар көшкінінің өздігінен түсуі болды. Алтай ауданында «Өскемен-Алтай-Үлкен-Нарын-Қатон-Қарағай-Рахманов кілттері» республикалық маңызы бар алдын ала жабық автожолында қар көшкіні көлемі 120 текше метр өздігінен түсті. Глубокое ауданында «Өскемен-Таулы Үлбі-Северное» автожолында қар көшкінінің профилактикалық түсуі жүргізілді, түскен массаның жалпы көлемі 680 текше метрді құрады.

2024-2025 жылдардағы қар көшкіні қаупі бар кезеңнің басынан бастап жалпы көлемі 11 364 м3 болатын 32 өздігінен түскен қар көшкіні тіркелді.

«Халықтың, туристер мен демалушылардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында қар көшкінінің 80 профилактикалық түсуі жүргізілді, түскен қардың жалпы көлемі шамамен 117 337м3 мың текше метрді құрады.

Тауларда қар ұстайтын қалқандар орнатылды. Ақпараттық науқан аясында қар көшкіні қаупі бар аймақтардағы тұрғындар мен кәсіпорындарға ұсынымдар беріліп, қар көшкіні қаупі жағдайында мінез-құлық нұсқаулықтары жазылған брошюралар таратылды. Қауіпті кезеңдерде көшкін қаупі бар аймаққа халықтың және автокөліктің кіруін шектеу жөніндегі блок-бекеттер қойылады.

Тау шаңғышылары, туристер, альпинистер үшін аса қауіпті. Сондықтан адам шығынын болдырмау, қар көшкінінің астында қалмау үшін тауға баратын әрбір адам таудағы және қар көшкіні кезіндегі негізгі жүріс-тұрыс ережелерін үйренуге міндетті», - делінген министрлік хабарламасында.

Егер қар көшкіні туралы ескерту жарияланса, тауға барудан бас тартқан жөн. Егер ескерту болмаса, онда жолға шықпас бұрын метеорологиялық болжамдарды білу, қозғалыс маршруттарын жасау, дайындықсыз учаскелерде серуендеуден және сырғанаудан аулақ болу, таңбаланған соқпақтармен жүру, сондай-ақ қар көшкіні қаупі бар жерлер туралы мүмкіндігінше көбірек білу, қауіпті беткейлерден мүмкіндігінше аулақ болу керек.

Егер тауға шығар алдында қалың қар түссе, жорықты екі-үш күнге кейінге қалдырған дұрыс, ал қар көшкіні болмаған жағдайда оның шөгуін күткен дұрыс.

ТЖМ тау беткейлеріндегі қардың тұрақсыздығына байланысты қар көшкінін тудырмау үшін таудың қарлы беткейлеріне және тауға бармауға,  сондай-ақ жақын күндері тауға барудан бас тартуға кеңес береді.