«Әскери баспана» бағдарламасы жаңарып, әскерилерге икемді ипотекалық мүмкіндіктер ұсынады

Қазақстанда «Әскери баспана» бағдарламасы тек әлеуметтік мақсатты ғана емес, экономикалық тиімділікті де арттыратын жоба болып отыр. Бағдарлама құрылыс секторын ынталандырып, тұрғын үй бағасының тұрақтылығын қамтамасыз етеді, деп хабарлайды Azattyq Rýhy.

2018 жылдан бері «Отбасы банк» арқылы 35 640 несие беріліп, жалпы сомасы 587,6 млрд теңгені құраған. Оның ішінде «Жаңа баспана» бағдарламасы бойынша 19 828 несие - 454,6 млрд теңге, ал «Наурыз» бағдарламасы арқылы 3 749 тұрғын үй төлемдері - 109,6 млрд теңге берілген. Бұл көрсеткіштер бағдарламаның тек әлеуметтік емес, экономикалық тұрғыдан да тиімді екенін дәлелдейді. Жаңартылған бағдарлама бойынша ипотекалық несие көлемі екі есеге ұлғаяды, бұл әскери қызметшілердің өз баспанасына қол жеткізу мүмкіндігін арттырады. Қазіргі кезде «Отбасы банк» өтінімдерді қабылдауға дайындалып, бұрын талаптарға сәйкес келмеген өтінімдерді қайта қарастыру арқылы қатысушылардың мүмкіндігін кеңейтуде.

Тұрғын үй сарапшысы Жеңіс Шәріпұлының айтуынша, құрылыс компаниялары тек несиеге емес, үкіметтен қаржы алуға да сүйенеді. Бұл лимиттерді дұрыс белгілеуге мүмкіндік береді, әйтпесе үйдің құрылысы басталғаннан кейін бағаның көтерілуі немесе инфляция қаупі туындайды. Құрылыс компанияларымен жасалған үш жылдық оффтейк-келісімшарттар тұрғын үй бағасын тұрақтандырып, нарықтағы ұсынысты көбейтеді және бағаның өсуін тежейді.

Бағдарламаның ұзақ мерзімді экономикалық әсері бірнеше бағытта көрінеді. Біріншіден, жыл сайын 7 мың жаңа несие берілуі құрылыс секторын дамытып, жаңа жобалардың іске қосылуына, жұмыс орындарының артуына және құрылыс материалдарына сұраныстың өсуіне ықпал етеді. Екіншіден, оффтейк-келісімшарттар арқылы тұрғын үй бағасы нарықтағы өзгерістерден қорғалады, бұл әсіресе инфляция кезінде тиімді. Үшіншіден, бағдарлама мемлекеттік бюджетті тиімді пайдалану мүмкіндігін береді: қаржы мақсатты жұмсалып, қажетті бағытқа бағытталады. Төртіншіден, құрылыс пен қосалқы салалардағы жұмыс орындарының көбеюі жергілікті экономиканы дамытып, әлеуметтік-экономикалық тұрақтылыққа серпін береді.

2025 жылғы 1 шілдеден бастап күшіне енген «Тұрғын үй қатынастары туралы» заң бойынша тұрғын үй төлемдерін тек үш мақсатқа жұмсауға болады: жылжымайтын мүлікті сатып алу, ипотеканы өтеу немесе пәтерді жалға алу. Сонымен қатар, жалға алу шарттары мемлекеттік тіркеуден өтуі тиіс. Бірақ тәжірибеде бұл кейде қиындық тудырады, сондықтан «Отбасы банк» 2026 жылдың 1 қаңтарына дейін уақытша тіркеу талаптарын жеңілдетті.

Заңдық нормалар тұрғын үй төлемдерінің дұрыс қолданылуын қамтамасыз етіп, мемлекеттік қаражаттың тиімді жұмсалуына және қаржылық бақылаудың күшеюіне жол ашады.