«Сенімнен күдер үзбеу керек»: Астанада ерекше балалар мен олардың ата-аналары бас қосты

Астанада ерекше балалардың ата-аналары мен осы саланың мамандарына арналған «Autism Talks» кездесуі өтті, деп хабарлайды Azattyq Rýhy. 

«Autism Talks: ерекше балалардың ата-аналарынан шабыт берер оқиғалар» атты кездесуді өткізу дәстүрге айналған. 

Осымен үшінші мәрте ұйымдастырылып отырған іс-шараға алғаш қатысып отырған балалар психиатры Мадина Кенжебекова аутизмнен емделу мүмкін емес дейді, себебі ол жүйке жүйесінің ерекше дамуымен байланысты болып отыр. 

«Көп адам аутизмді интеллектінің төмендігімен байланыстырады. Бірақ оның басты белгісі коммуникацияның бұзылуы мен әлеуметтік қарым—қатынас құрудың төмендеуі. Балалар арасында да, ересектер арасында да интеллектінің қалыпты жағдайы кездеседі. Өз тәжірибемде аутизмі бар балалармен 30 жыл жұмыс істеп келемін»,- дейді Мадина Кенжебекова. 

Маманның айтуынша, қазір мұндай диагнозы бар балалардың саны едәуір артқан. 

«Бүл ауытқудың себебі белгісіз. Аталған мәселе бар әлем бойынша проблема болып отыр. Әлі күнге дейін зерттеулер тоқтаған емес. Бірақ себебін ешкім әлі анықтай алмады. Бізде инклюзивті адамдардың білім алып, еңбек етуіне заң бойынша жағдай жасалған. Қазір біз бұл салада даму жолынан өтіп жатырмыз. Бүгінгі алаңда мен осы саладағы өзге әріптестеріммен тәжірибе алмасып, ерекше балалардың ата-аналарының пікірін білгім келеді»,- дейді маман. 

Ал ерекше баланың анасы Алмагүл Сатинова «Autism Talks» алаңына өзінің 19 жастағы баласымен келген. Өзінің өмірде көрген-білгегін айтып, өзгелерді де тыңдағысы келген. 

«Менің балама 4 жасында ерекше диагноз қойды. Әрине, ол кезде қазіргідей интернет желісі қатты дамымаған еді. Көп ақпараттың болмағанынан қабылдау қиын болды. Балам 6 жасқа дейін сөйлемеді. Кейін біз тегін түзету орталықтарына барып, жағдайымызды жақсарта түстік. Қазір біз колледжде білім алып жүрміз»,- дейді Сатинова. 

Ата-ана ретінде Алмагүл қазір ерекше балаларды тәрбиелеушілер бас қосатын қауымдастықтар арта түскенін айтты. Ол ата-аналарға кез келген жағдайда өз баласына сенуге кеңес берді. Ал 19 жастағы Асылбек Сатинов қазір тамақтану және қызмет көрсету индустриясы коллеждінің 1-курс студенті. Ол өзінің қызығушылықтарын айтып, әңгіме өрбітті.

«Колледжде біз мектепте өтетін барлық пәндерді оқимыз. Тоқаштан бастап бәлішке дейін кондитерлік өнімдерді пісіріп үйренеміз. Маған ұн илеген ұнайды. Болашақта осы бағыт бойынша мамандық таңдап, жоғары оқу орнына түскім келеді. Бос уақытымда саяхаттағанды, туған-туыспен араласқанды жақсы көремін»,- дейді Алмасбек Сатинов. 

Еске слсақ, іс-шараны «Болашақ» корпоративтік қоры ұйымдастырып отыр. 

Қор 2015 жылдан бері инклюзивті білім беру бойынша түрлі жобаларды жүзеге асырып келеді. «Болашақ» корпоративтік қорының директоры Динара Гапланның айтуынша, іс-шара қатарынан үш жыл өтіп келеді.

«Қазір ерекше балаларға қатысты жалған, адастыратын ақпарат өте көп. Осы сынды алаңдарда ерекше балалар мен ата-аналар араласып, тәжірибе алмаса алады. Ал осы саладағы мамандар ғылыми түсініктер арқылы кеңес береді. Осы жолы да біздің кездесуді өткізуге «AMANAT» партиясы қолдау көрсетті»,- деді Динара Гаплан.

Сондай-ақ, іс-шара аясында ерекше балалар мен жасөспірімдердің жасаған тағамдары мен қолөнер бұйымдары қойылған көрме-жәрмеңкесі өтті. 

Еске салсақ, Қазақстан және әлем арнайы және инклюзивті білім беруді дамытудың ұлттық ғылыми-практикалық орталығының 2024 жылғы мәліметіне сәйкес, елімізде аутизмі бар 15 000-нан астам бала тіркелген. 

Алайда бейресми деректерге сүйенсек, бұл сан 35 000-нан асады. 

Сондай-ақ, аутизм спектрінің бұзылуы бар 7 мыңға жуық мектепке дейінгі бала анықталған. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) деректеріне сүйенсек, әлемде әрбір 100 баланың біреуі аутизммен туады.