Мопед, электрсамокат жүргізушілер нені білу керек – полицейлер түсіндірді

Соңғы уақытта электросамокаттар мен мопедтер жол апаттарына көп түсіп жатады. Жеңіл, экологиялық таза әрі денсаулыққа да пайдалы бұл көлік түрінің қолданыс аясы әсіресе жазғы уақытта аясы кеңейе түседі. Алайда, самокаттармен болатын жол апаттарының саны да артып келе жатқаны алаңдатады. Электр самокатын тізгіндеу үшін жүргізуші куәлігі қажет еместігіне байланысты олардың жол ережесін білуі туралы емтихан да алынбайды. Сондықтан осы бағытта полицейлер самокаттар мен мопедтермен жүру тәртібін қатаңдату бағыттарында түрлі шаралар жүргізіп жатыр,  деп жазады Azattyq Rýhy.

Ақмола облысының полиция департаментінің мәліметі бойынша жыл басынан бері облыста 142 самокат жүргізушісі және 136 мопед жүргізген адам әкімшілік жауапкершілікке тартылған. Бұған қоса мопед жүргізушілердің кінәсінен 10 жол-көлік оқиғасы болып, оның салдарынан 1 адам көз жұмып, 11 тұрғын түрлі дене жарақатын алған.

Ақмолалық полицейлер шағын электр көлік құралдары мен электр скутерлерінің қозғалысына қойылатын талаптар туралы халық арасында ақпараттық-түсіндіру жұмыстары үнемі әрі тұрақты негізде жүргізіледі. Атап айтқанла, осы жыл басынан бері бұқаралық ақпарат құралдарында жол қозғалысы қауіпсіздігі тақырыбындағы үгіт-профилактикалық жұмыс бөлігінде 662-ден астам материал жарияланған. 537 мектептің оқушыларымен түрлі кездесулер өткізіліп құқықтық тақырыпта 2,5 мыңнан астам дәрістер мен шағын түсіндіру жиындары ұйымдастырылды.

Оқушыларға жол қауіпсіздігі ережелерін сақтау, қауіпсіздікке аса мән беру жағдайлары айтылды.

Жалпы білім беретін мектептерде ата-аналармен 436 кездесу және еңбек ұжымдарында қауіпсіздік белдіктері мен балаларды ұстау құрылғыларын қолдану ережелерін түсіндіру, құқық бұзушылық пен балалар жарақаттануының алдын алу, қоғамдық және бос уақыттағы балалардың әрекеттері бойынша 383 кездесу ұйымдастырылды. Скутерлерді жалға беру қызметтерін ұсынатын компаниялардың өкілдерімен 3 кездесу және осыған қатысты қызметтерді пайдаланушылармен 14 шара өткізілді. Жиын барысында электр скутерлерді пайдалану тәртібі мен ережелері түсіндірілген.

Сонымен қатар адамдар жиі баратын және демалатын орындарында 8 акция өткізілді. Осы акциялар аясында тұрғындарға жаяу жүру тәртібі және  электро самокаттар мен мопедтерді пайдалану бойынша жадынамалар таратылды.

Бұдан басқа облыстық учаскелік полиция инспекторлары WhatsApp-тағы түрлі ата-аналар чаттарында құқық бұзушылық пен балалар жарақаттануының алдын алу жөнінде үнемі ақпараттық жұмыстар жүргізуде.

«Жазғы кезеңде мотоциклдерді пайдаланудың ұлғаюына байланысты олардың қатысуымен жол-көлік оқиғалары жиі тіркеліп жатады. Бұл ретте жол-көлік  негізгі себептері жүргізуші тәртібінің әлсіздігі, мас күйінде мотокөлікті басқару, жылдамдық режимінен асып кету, мотошлемді пайдаланбау және басқа да бұзушылықтар, оның ішінде электр самокатына жататын жеке ұтқырлықтағы электр көлік құралын басқару кезінде де болып жатады. Тәртіп сақшылары 2023 жылдың тамызында мопедтер, электр самокаттары мен велосипед жүргізушілеріне бірқатар тыйым енгізілгенін еске салады. Осыған сәйкес электр самокаттар: велосипед жолымен, велосипед жолағымен; жолдың жүріс бөлігінің оң жақ жиегімен, оның ішінде маршруттық көлік құралдарына арналған жолақпен, бір қатарда 25 км/сағ жылдамдықпен; тротуармен, жол жиегімен және жаяу жүргіншілер жолымен 6 км/сағ аспайтын жылдамдықпен қозғалуы тиіс.

Сонымен қатар, электр самокатын алкогольдік мас күйінде басқару Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодектің 440-бабы (алкогольдік ішімдіктерді ішу немесе қоғамдық орындарда мас күйінде пайда болу) бойынша қоғамдық орындарда мас күйінде пайда болғаны үшін жауапкершілікке тартылады», - дейді ақмолалық полицейлер.

Айта кетсек, Ішкі істер министрінің 2023 жылғы 31 тамыздағы бұйрығымен Жол қозғалысы ережелеріне электрсамокаттар мен мопедтерді басқаруға қатысты өзгерістер мен толықтырулар енгізілген еді. Осы құжатқа сәйкес жолда жүру ережелері «электрсамокат» және «шағын электрлі көлік» ұғымымен толыққан еді. Құжатқа сәйкес электрсамокат - бұл екі немесе үш дөңгелегі бар, бір адамды электр қозғалтқышы (электр қозғалтқыштары) арқылы жылжытуға арналған, отырғышсыз, максималды жобалық жылдамдығы сағатына 25 километрден аспайтын жеке қозғалмалы көлік құралы.

Өз кезегінде шағын электрлі көлік – электр қозғалтқышымен жабдықталған, электр қозғалтқышы бар мотороллер мен мопедтерді қоспағанда, бір немесе бірнеше дөңгелегі бар, жеке қозғалысқа арналған көлік құралы.

Сонымен қатар шағылыстыратын объект тұжырымдамасы енгізілді. Ол жарық сәулесін көзге қайтару мүмкіндігі бар арнайы материалдан жасалған объект. Жүргізуші көрмеген жағдайда 150 метр қашықта төмен сәулелі фаралар және 400 жоғары шамдармен қамтамасыз етеді. Соның ішінде шағылыстыратын киім, киімдегі шағылыстыратын элементтер бар.

Мопед жүргізушілеріне велосипед жолымен, велосипед сызығымен, жолдың жиегімен, тротуармен немесе жаяу жүргіншілер жолымен жүруге тыйым салатын ереже қосылды.

Талаптарға сәйкес электрсамокат жүргізушілері велосипед жолымен, велосипед сызығымен жүреді. Велосипед жолы, велосызығы болмаған жағдайда электрсамокат жүргізушілері былай жүреді:

жолдың жүріс бөлігінің оң жақ шеті, оның ішінде маршрут көлік құралдарына арналған жолақ бойымен бір қатарда;

жол жиегі;

жаяу жүргіншілер қозғалысына қауіп төндірмейтін, сағатына алты километрден аспайтын жылдамдықпен тротуар немесе жаяу жүргіншілер жолы.

Кез келген санаттағы көлік құралын басқару құқығына жүргізуші куәлігін немесе оның орнына берілген уақытша куәліксіз 18 жасқа толмаған электрсамокат жүргізушілеріне жолдың жүру бөлігінің заңды жиегімен, маршрут көліктеріне арналған жолақпен жүруге болмайды.

Мопед, электрсамокат және велосипед жүргізушілеріне мынадай жағдайда тыйым салынады:

рульді бір қолмен ұстамай жүргізу;

жолаушыларды велосипедтермен және оларды тасымалдауға арналған арнайы құрылғылары бар мопедтермен тасымалдауды қоспағанда, жолаушыларды тасымалдауға;

жүктерді велосипедтерде және оларды тасымалдауға арналған арнайы құрылғылары бар мопедтерде, ұзындығы немесе ені 50 см-ден аспайтын габариттік өлшемдерден шығып кетпейтін жүктерді немесе бақылауға кедергі келтіретін жүктерді қоспағанда, жүктерді тасымалдауға;

трамвай қозғалысы бар жолдарда және осы бағыттағы қозғалыс үшін бір жолақтан артық жолдарда солға бұрылу немесе жалпы бұрылу;

мопедпен және велосипедпен пайдалануға арналған тіркемені сүйреуді қоспағанда, мопедтерді, электр мотороллерлерді және велосипедтерді сүйрету;

көлік құралында жаяу жүргіншілер өткелдерінен жолдың жүру бөлігін кесіп өту;

басқа көлік құралдарының жүргізушілерінің көрінуін қамтамасыз ететін жол жүру ережелерінде айқындалған талаптарға сәйкес келетін шағылыстыратын затсыз жолдың жүру бөлігінде түнде жүру;

жолдың жүріс бөлігінде жүргенде, бекітілген шлемсіз болу.