Қазақстанда «Менің елім – менің тілім» қозғалысы құрылды

Кеше елімізде тұратын түрлі этностардың өкілдері болып табылатын бірнеше қазақстандық әлеуметтік желілерде «Менің елім – менің тілім» қозғалысын бастады.

Қозғалыстың бастамашылары мемлекеттік тілді үйренудің маңыздылығын жан-жақты насихаттауды жоспарлап отыр. Олар Қазақстандағы және елден жырақта жүрген жерлестерге қазақ тілін үйрену қиын еместігін, міндетті болмаса да, өсу мен табысқа жету мүмкіндігі екенін жеткізгісі келеді. Бүгінде қазақ тілінде сөйлеуді сәнге айналдырып, осылайша тілге деген құрметті көрсету. Қозғалыс аясында тілді жетік меңгерген танымал адамдармен онлайн сабақтар, оқыту әдістемелерін талқылайтын, сондай-ақ түрлі челлендждер ұйымдастыратын пікірталас алаңдары іске қосылады.

Сонымен қатар, бұл соңғы уақытта Қазақстанда орыс тілін шектеу тақырыбын белсенді түрде насихаттап жүрген ресейлік БАҚ, саясаткерлер мен насихатшыларға өзіндік жауап.

Қозғалысты бастағандардың бірі - қазақ тілін еркін меңгерген және еркін сөйлей алатын белгілі блогер Яков Федоров.

«Соңғы уақытта ресейлік БАҚ Қазақстанда «тіл мәселесі» тақырыбын белсенді түрде көтере бастады. Бұл жеке саясаткерлердің сөйлеген сөздері болған кезде, бұл біреудің жеке ақылсыздығына жатқызуға болатын еді.  Бірақ қазір біз БАҚ арқылы адамдардың басына шығып,  Қазақстанда орыс тілділерді құтқару керек деген «әлеуметтік желі жауынгерлеріне» ой салып жатқанын көріп отырмыз. Сондықтан мен өзімнің азаматтық ұстанымымды білдіруді міндеттімін деп есептеймін. Рахмет, бірақ бізді құтқарудың қажеті жоқ. Қазақстанда туып – өскендердің бәрі қазақ мәдениетіне бұрыннан сіңіп   кеткені», - деп жазды Яков Федоров Facebook-тегі парақшасында.

Сондай-ақ ол еліміздегі орыстардың қазақ тіліне деген құрметі мен оны үйренуге деген ынтасына қатысты ойын білдірді. Әсіресе блогер Тәуелсіз мемлекеттің азаматтарына қай тілде сөйлесу керек екенін сырттан ешкім де ақыл айта алмайтынына  баса назар аударды.

«Мен сенімдімін, біз біріксек қазақ тілді азаматтар да қолдайды. Сол үшін достарыммен кездесіп, «Менің елім – менің тілім» деген қозғалыс құру туралы шешім қабылдадық. Мақсатымыз – айқын. Қазақстан азаматтарын мемлекеттік тіл төңірегінде топтастыру. Өйткені, тағы айтамын, тәуелсіз елімізде қандай да мәселені Қазақстан азаматтары ғана шешуі тиіс деп санаймыз.«Елдестірмек елшіден, жауластырмақ жаушыдан» деген қазақта әдемі сөз бар. Біз бір елміз, берік елміз, тәуелсіз мемлекетпіз. Сондықтан өз мәселемізді өзіміз ғана шешеміз», - деп жазды ол.

«Менің елім – менің тілім» қозғалысын бірнеше адам бастады. Атап айтқанда қазақ тілінде жаңалық жүргізетін тележүргізуші Марина Сахарова, қазақ тілінде күлдіргі роликтер түсіріп, виртуоз домбырашы Алексей Лодочников, қазақ мәдениеті туралы кез келген филологтан жақсы білетін Әскер Пириев, Қарағанды облысы әкімдігінің баспасөз хатшысы Марина Шаповалова бар.

«Орыстарды шектеп жатыр деген тақырыптарды көргенде наразылық тудырады. Біз қазақ-орыс деп бөлінбей тату-тәтті өмір сүріп жатырмыз. Өз басым ешқашан қысым көрген емеспін», - деді Марина Шаповалова

Сондай-ақ ол қазақ тілін үйренгісі келетін қазақстандықтарға үндеу жасады.

«Орыстар қазақша сөйлейді. Жалпы, мен өз пікірлестер мен жаңа достар таптым. Кім қазақ тілін үйренгісі немесе идеяларымен бөліскісі келсе, тілді қалай оңай және оңай меңгергісі келсе - бізге қосылыңыз. Біз тәжірибе алмасып, отбасымызбен - аудандармен, қалалармен дос боламыз», - деді Марина Шаповалова өз үндеуінде.

Домбыраны шебер меңгерген Алексей Лодочников қазақ тілін насихаттап жүрген қозғалыстарды бірлесіп жұмыс істеуге шақырды.

«Тілдік патруль» сияқты қоғамдастықтың жұмысы біздікіне ұқсас. Көздегені - қазақ тілін танымал ету. Тек кішкене дұрыс істемейді. Біздің миссиямыз - оларға көмектесу, өзімізге шақыру. Себебі агрессиямен ештеңе шешілмейді. Сондықтан біздің мақсатымыз бір – бірігу. Ал шетелдік достарымызға «біздің еліміздің ішкі мәселесі мен ісімізге араласпаңдар» дегіміз келеді. Біз өзіміз білеміз», - деп қосты Алексей Лодочников.

Тележүргізуші Марина Сахарова шетелдік БАҚ-та жарияланып жатқан «Қазақстанда өзге ұлт өкілдеріне қысым көрсетіп жүр» деген жалған ақпаратты жоққа шығару керек дейді.

«Бұл барып тұрған өтірік. Неліктен осындай ақпарат таратуда түсінбеймін», - дейді жүргізуші.

Әскер Пириевтің айтуынша, қазақ тілін дамыту тілге, ұлтқа жаны ашитын азаматтардың мәселесі.

«Ойы, ниет таза азаматтар өте көп. Әркім қолынан келгенше жасап жатыр. Біраұ соның басын қосып, ұйытқы болуы керек», - деген Пириев жақтастарына Махамбет Өтемісовтың «Ау, қызғыш құс, қызғыш құс, Қанаттың қатты, мойның бос» өлеңін жаттауды ұсынды. Оның айтуынша, бұл олардың акциясының тамаша бастамасы болады.

«Осы дастархан басындағы жақсыларға келесі кездесуге дейін «Ау, қызғыш құс, қызғыш құс, қанатың қатты, мойның бос», дегенді оңай әрі әдемі айту  үй жұмысы деп келістік. Расында, үлкен бір жақсылық болайын деп жатыр. Жақында міндетті түрде бөлісеміз. Біреулер шаң-шу шығарып жүрсе, тілге жанашыр, жаны жайсаң жақсылар мүлдем басқа дәрежеде қызмет жасап жүр», - деп қостады Әскер Пириев.  

Белсенділердің айтуынша, елде олар сияқты қазақ тілін білетін және меңгерген адамдар көп және қазір олардың бірігетін уақыты келді.

«Менің елім – менің тілім» қозғалысы аз уақыт ішінде әлеуметтік желілерде кең таралып, қолдауға ие бола бастады. Яков Федоровтың жазбасының алдында бір тәулік ішінде 1 мыңнан астам қолдау жинап, түрлі этнос өкілдері жазба қалдырды.

Мәселен, аталмыш қозғалысқа саясаттанушы Ислам Кураев қосылды. Ол қазақстандықтар тілдік кемсіту мен шектеу туралы қауесеттерден шаршағанын және бұл акция оған лайықты жауап болатынын атап өтті.

«Мұндай идеялар этникалық топтардан шыққан кезде, жағдай мүлдем басқа сипатқа ие болады. Демек, бәрі көршілеріміздің қысым көрсетуі мен бұзылуы туралы әңгімелерінен шаршады. Бұл қозғалыс қазірдің өзінде қоғамдық жауап болып табылады. Тіл әрқашан кез-келген мемлекетте біріктіруші фактор ретінде қызмет етті. Бүгін қазақ емес, қазақ тілін білетін адамдар көтерген бастама еліміздің әрбір азаматы атынан қолдауға ие болуы тиіс»,-деп жазды Ислам Кураев өзінің Telegram-каналында.

Сондай-ақ қазақстандық мәжілісмендендің ішінен нұротандық депутат Жанарбек Әшімжан үн қатты.

«Расында, қазақ тілі - өз ішіміздегі популистердің алаңына айналғаны аздай, сыртқы күштердің айқай-сүреңі мен «үрит-соқтап», отқа май құйғысы келетін теріс пиғылдылардың да құралы болып тұрғаны жасырын емес.Осындай орашолақтықты меңзеген отандасымыз өзінің пікірлес, ниеттес достарымен бірігіп «Менің елім - менің тілім» деген қозғалыс құруға ниеттеніпті», - деп қолдау білдірді.

Белгілі сатирик Олжас Сыдықбек те белсенділердің бастамасын қолдап сәттілік тіледі.

«Аулақ жүріңдер!» депті. Мына қыз-жігіттерге қалай ішің жылымайды?! Соңғы кездері солтүстіктегі көршілерімізден: «Қазақстандағы орыс тілінің халі мүшкіл, оны құтқаруымыз керек» деген ұрандары күшейіп келеді. Бұрын бірді-екілі әпербақан саясаткерлері ғана айтатын. «Жындының сандырағы» деп көңіл аудармаушы едік. Қазір бұл «жанашырлығы» басқаша сипат алып келе жатқандай. Байқап қарасаңыз бірінің артынан бірі осы сипаттағы ақпараттық шабуылдары үдеп кетті. Нұр-Отан партиясының жанындағы Республикалық «Мирас» кеңесінің мүшесі Яков Федоров бастаған белсенді қыз-жігіттер осы мәлелеге қатысты өздерінің азаматтық пікірін білдіріп, қоғамға үн қатыпты. Жымысқы ойы бар әлгілерге «Аулақ жүріңдер!» депті. Қасына белсенді жастарды жинап «Менің елім - менің тілім!» деген қозғалыс құруға ниеттеніп жатыр екен, сәттілік тілейміз. «Қазақстан - ортақ Отанымыз!» дейтін осындай жастарды қолдауымыз керек», - деп жазды Сыдықбек.