Ауғанстанда «суицидтік ойлар» пандемиясы басталды – БАҚ
BBC сарапшылары елде әйелдер бостандығының шектелуіне байланысты жағдай бұрынғыдан да нашар екенін айтуда
Ауғанстандағы әйелдер қауымы күйзеліске ұшырап, биліктің қыспағына шыдас бере алмауда. Әсіресе білім алуға мүмкіндіктері жоқ жас қыздар өз өздеріне қол жұмсау туралы жиі ойлай бастаған, деп хабарлайды Azattyq Ruhy BBC ақпараттық агенттігіне сілтеме жасап.
«Мен жай ғана біреудің менің дауысымды естігенін қалаймын. Маған оңай емес және мен сияқтылар көп. Менің тобымдағы қыздардың көпшілігінде суицид туралы ойлар болды. Біз бәріміз күйзеліс мен мазасыздықтан зардап шегеміз. Бізде үміт жоқ», - дейді Ауған университетінің студенті көз жасын төгіп.
Жиырмадан асқан жас қыз өткен жылдың желтоқсанында Талибан қозғалысының Үкіметі студенттерге университетке баруға тыйым салғаннан кейін өз өзіне қол жұмсамақ болған. Қазір ол психологтың көмегімен емделуде.
Оның сөздері Ауғанстандағы Денсаулық дағдарысын сипаттайды.
«Бізде Ауғанстанда «суицидтік ойлар» пандемиясы бар. Бұл тарихымыздағы ең күрделі жағдай және әлем біз туралы көп айтпайды. Жаңалықтарды оқығанда бәрі аштық дағдарысы туралы оқисыз, бірақ ешкім психикалық денсаулық туралы айтпайды. Бұл адамдар баяу уланып жатқан сияқты. Күн өткен сайын олар үмітін үзеді», - дейді психолог.
Психологтың айтуынша, қыздарға университеттерге баруға тыйым салынатынын жариялағаннан кейін екі күн ішінде одан 170 нәзік жанды көмек сұраған. Бүгінде күніне дәл сондай 10 шақты қоңырау түседі екен. Оның пациенттерінің көпшілігі қыздар мен жас әйелдер.
БҰҰ 40 жыл бойы соғыстан шаршаған Ауғанстанның терең патриархалдық қоғамында әрбір екінші адам (олардың көпшілігі әйелдер) 2021 жылы Талибан билікке келгенге дейін психологиялық күйзеліске ұшырады деп есептейді. Бірақ Би-би-си сарапшылары Талибан Үкіметінің әйелдер бостандығын басып-жаншуына және елдегі экономикалық дағдарысқа байланысты жағдай бұрынғыдан да нашар екенін айтты.
Жергілікті адамдар суицид туралы көп айта бермейді. Бірақ арасында кейбірі келісімін берген.
Надир есімді жергілікті тұрғын қызының осы жылдың наурыз айында жаңа оқу семестрінің бірінші күні өзін-өзі өлтіргенін айтады.
«Осы күнге дейін ол мектептер қыздарға қайта ашылады деп сенді. Бірақ олай болмағандықтан, ол өз-өзіне қол жұмсады. Ол мектепті жақсы көрді. Ол ақылды, ойлы және біздің елге оқып, қызмет еткісі келді. Олар мектептерді жапқанда, ол қатты ренжіп, көп жылады», - дейді ол.
Надир сұхбат берген кезде денсаулығының нашарлай бастағаны анық байқалған.
«Біздің өміріміз жойылды. Мен үшін басқа ештеңе жоқ. Мен бұрын-соңды болмаған ең төменгі деңгейдемін. Менің әйелім қатты алаңдайды. Ол үшін біздің қызымыз қайтыс болған үйде тұру өте ауыр», - деді ол.