МӘМС қызметкерлеріне сыйақы мен бонустар жиі беріледі – депутат

Парламент Мәжілісінің депутаты Гүлдара Нұрымова ҚР Премьер-министрінің орынбасары Ералы Тоғжановқа медицина саласына бөлініп жатқан қаражатқа қатысты депутаттық сауал жолдады, деп хабарлайды Azattyq Ruhy.

Гүлдара Нұрымованың айтуынша депутаттық сауалға 2022 жылға арналған медициналық көмек көрсетуге бөлінген қаржы ресурстарының жеткіліксіз көлеміне байланысты медициналық ұйымдарды жеткіліксіз қаржыландыруға қатысты күрделі жағдай себеп болды.

Оның айтуынша бұл қазірдің өзінде, оның сапасын айтпағанда, халықтың медициналық қызметтерге қолжетімділігін қамтамасыз етуде көрініс табуда. Медициналық қызметкерлер екі оттың арасына түскендей болып отыр, бір жағынан сақтандырылған азаматтар заңды түрде көмек көрсетуді талап етеді, ал екінші жағынан ӘМСҚ қаржыландыру жоспарынан аспауды талап етеді.

«ӘМСҚ белгіленген жоспардан тыс түскен ақшаны артығымен орындау ретінде алып, ұйымдардың онсыз да жеткіліксіз бюджетін орындалмаған сомаға қысқартады.

Сонымен қатар, КТ, МРТ, УДЗ, зертханалық талдаулар, бейінді мамандардың консультациялары және т.б. сияқты маңызды тексерулер кіретін барлық ДЕАК ішінен тек стоматологиялық қызметтер ғана БМСК дәрігерінің жолдамасынсыз, өз бетінше жүгінуі бойынша жүргізіледі, бұл отбасылық дәрігер қағидатын бұзады.

Айдың соңында емханалар тосынсыйларды күтеді – стоматологиялық қызметтер үшін миллиондаған шоттар келеді және Қор стоматологиялық клиникалардың барлық шоттарын бірінші кезекте жабуға және ұйымдарға көрсетілген қызметтердің сенімділігі мен дұрыстығын өздері тексеруіне міндеттейді», - делінген депутаттық сауалда.

Ол сөзін жалғай отырып, 2022 жылғы 1 қаңтардан бастап дәрігерлердің еңбекақысының орта есеппен 30%-ға өсуіне байланысты базалық тариф тек 9,8%-ға, КТС 12%-ға ұлғайды, бұл дәрілік заттарды сатып алу жөніндегі кәсіпорындардың, МӨ, коммуналдық қызметтердің шығыстарын және жалақыға арналған шығыстарын да толық өтемейді.

Мысалы, IV санаттағы жедел жәрдем тарифтері төмен: бір тұрғынға 39-44,8 теңге, бұл іс жүзінде шығыстарды тек 30%-ға жабады. Иық буының рентгенографиясының тарифы 880 теңге, хирургтың кеңесі 2068 тенге, өзге де медициналық қызметтердің барлық басқа тарифтерінде де осындай ұқсас жағдай.

Бұл проблемалар Павлодар, Жамбыл облыстарында, Нұр-Сұлтан қаласында, сондай-ақ еліміздің барлық өңірлерінде бар, дейді Гүлдара Нұрымова.

Сонымен қатар, 2021 жылғы мемлекеттік аудит нәтижелері бойынша Денсаулық сақтау министрлігі 7,4 млрд теңгені және МӘМС қоры 2,3 млрд теңгені игермеген.

«Қор көбіне негізсіз айыппұл санкцияларын қолданады. Бірақ қор қызметкерлеріне бонустар мен сыйақылар шкаласы кеңінен қолданылады. Осы мәселені ойланған жөн.

Медициналық қызметтер тарифтерін көтеруге қаражаттың толық бөлінбеуі және осының салдарынан қаржыландырудың жеткіліксіздігі кредиторлық берешектің пайда болуына, халыққа медициналық қызмет көрсетудің қолжетімділігінің төмендеуіне, шағымдардың туындауына және жалпы әлеуметтік шиеленістің өсуіне алып келеді.

Бұл ұйымның қызмет етуінің мақсатқа сай екендігіне қатысты, оған жүктелген міндеттерді қаншалықты ақтағандығына қатысты сұрақтар туындайды», - дейді Мәжіліс депутаты.

Депутаттық сауалын жалғай отырып, ҚР Денсаулық сақтау министрлігі тарифтер нақты шығыстарға сәйкес келтірсін және жаңа қаржы жылы басталғанға дейін тарифтерді бекітсін деген талаптарын нықтап тұрып айтты.

ММСҚ:

1. Тоқсан аралығында медициналық ұйым ішінде қаражатты қайта бөлу тетігіне рұқсат етілсін.
2. МӘМС жүйесінде айлық жоспарға байланыстыру болмауы тиіс, төлем халықтың қажеттілігіне сәйкес медициналық қызметтердің нақты орындалған көлемі бойынша жүргізілуі тиіс.
3. Балалар мен жүкті әйелдерге жоспарлы стоматологиялық қызметтер қатаң түрде БМСК дәрігерлерінің жолдамасы бойынша жүргізілсін және ары қарай қызметтерді жеткізушілермен тікелей шарт жасалсын.
4. ӘМСҚ пен медициналық қызметтер сапасы комитетінің орындау және айыппұл салу сапасын бақылау жөніндегі өкілеттіктерін нақты бөлу қажет. ӘМСҚ қаржыны өзі бөліп, сапасын өзі тексере алмайды және айыппұл санкцияларын сала алмайды.

«Парламент және оның депутаттарының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық Заңының 27-бабының 4-тармағына сәйкес жауап беруіңізді сұраймыз», - дейді Парламент Мәжілісінің депутаты.