Пандемия: Биыл Қазақстанда халық санағы жүргізіле ме?

Azattyq Ruhy агенттігі Статистика комитетінің төрағасы Нұрболат Айдапкеловке «Жаһандық деңгейде өршіген пандемия кезінде Қазақстанда 2020 жылға жоспарланған халық санағы жүргізіледі ме?» деген сауал жолдады.

Жоспар бойынша, халық санағының алғашқы кезеңі 1-30 маусым аралығында өтуі тиіс еді. Алайда, Статистика комитетінің жауабында халық санағының алғашқы кезеңі кейінге шегерілгені айтылған. 

«1-30 маусымға жоспарланған халық санағының алғашқы кезеңі, 2020 жылы Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағын дайындау мен өткізуге байланысты ұйымдастырушылық және нұсқаушылық мәселелерін шешу үшін арнайы құрылған комиссиясы отырысының шешімімен COVID-19 жағдайын есепке ала отырып кейінге шегерілетін болады», - делінген жауапта.

1-30 маусым аралығында интервьюерлер тұрғын үйлер мен тұрғын емес үй-жайлардың, құрылыстардың, сондай-ақ ондағы тұратын тұрғындардың нақты санын анықтау мақсатында әрбір елді мекенді аралап шығуы тиіс еді. Бұл кезеңде аудандастыруға дайындық жүргізілмек болған.

Статистика комитеті биылға жоспарланған халық санағының негізгі, яғни екінші кезеңіне де қатысты жауап берді. 

«Негізгі халық санағын өткізу 2020 жылдың 1-30 қазан аралығына жоспарланған. Өз кезегінде бұл мәселе де COVID-19 жағдайын есепке ала отырып Қазақстан Республикасы халқының ұлттық санағын дайындау мен өткізуге байланысты ұйымдастырушылық және нұсқаушылық мәселелерін шешу үшін арнайы құрылған комиссиясы отырысында қарастырылады және Комитетпен жоспарланған бюджет шегінде өткізіледі», - делінген.

Еске сала кетейік, 2020 жылғы халық санағына дайындық және өткізу үшін 8,2 млрд теңге (8 млрд 211 млн теңге) қаржы бөлінген. Бұл 2009 жылғы халық санағының бюджетімен салыстырғанда 1,7 млрд теңгеге көп. Осыдан 10 жыл бұрынғы санақ бюджеті 6,5 млрд теңгені құраған. Ол кезде бір адамға шаққандағы шығындар көлемі - 2,9 доллар болса, биыл бір адамға - 1,2  доллар жұмсалады.

«Бөлінген қаржының басым бөлігі (3,7 млрд теңге) 32 мың 500 интервьюердің ақысын төлеуге жұмсалады. Санақ персоналымен өтеулі қызмет көрсету шарттары жасалады. Толық көлемде 30 күнге қызмет көрсетілген кезде, дайындық кезеңінің интервьюеріне (тіркеушіге) көрсетілген қызметтері үшін 75 743 теңге төлеу жоспарланған. Толық көлемде 30 күнге қызмет көрсетілген кезде негізгі кезең интервьюеріне (санақтан өткізушіге - авт. ) көрсетілген қызметтері үшін 94 678 теңге төлеу жоспарланған. Толық көлемде 45 күнге қызмет көрсетілген кезде, дайындық және негізгі кезеңдердің нұсқаушы-бақылаушысына көрсетілген қызметтері үшін 113 614 теңге төлеу жоспарланған. Ал, 1 млрд теңгеге планшет сатып алынды. Қалған қаржы техникалық қажеттіліктерге жұмсалады», - деді Н. Айдапкелов.

Жандос БАЙДІЛДА, Нұр-Сұлтан