Бейжіңде депутаттардың ауқымды съезі басталды

Бейжіңдегі Халық жиналысы үйінің ғимаратында 14-шақырылымның Бүкілқытайлық халық өкілдері жиналысының сессиясы басталды, деп хабарлайды Azattyq Ruhy тілшісі.

Қытайда жыл сайын наурыз айында Мемлекеттік халық құрылтайы мен Мемлекеттік саяси консультативтік кеңесі өтеді. Оны күн тәртібінде «екі сессия» деп те атайды. Бұл екі сессияның өтуі Қытай әлемі үшін ғана емес, барлық ел үшін саяси маңызға ие.

Мемлекеттік халық құрылтайының алдында 14-шақырылымның Бүкілқытайлық халық өкілдері жиналысының сессиясы өтуі керек. Онда баяндамалар тыңдалып, сессияға ұсыныстар шығарылады. Іс-шараға ҚХР төрағасы Си Цзиньпин де қатысып жатыр.

Сессияда ҚКП 4 бағыт бойынша жұмыс жүргізілетіні белгілі болды. Сондай-ақ сессияда 2023 жылдың қорытындысы тыңдалды.

Сессияға дайындық қалай жүргізіледі?

Екі сессия алдында Қытайда бір жылдықты қорытындылау және алдағы бір жылдықтың жоспары жасақталады. Екі сессияға дейін оған дайындық ретінде бірқатар саяси іс-шара мен жиын өтеді.

Мәселен, 29 ақпанда 2023 жылғы екі сессияда Мемлекеттік Кеңестің әртүрлі департаменттерінде Мемлекеттік Халық құрылтайы жиналысының өкілдерінен барлығы 7 955 ұсыныс, Саяси консултативтік кеңес өкілдерінен 4 525 пікір қабылданғаны белгілі болды.

Қабылданған ұсыныстар мен пікірлер жалпы ұсыныс-пікір санының 95,7% және 96,5%-ын құрайды. Олардың барлығы уақытында толық аяқталған.

Сондай-ақ Қытай Коммунистік Партиясы Орталық Комитетінің Саяси Бюросы 29 ақпанда Мемлекеттік кеңестің 14-ші мемлекеттік Халық құрылтайының екінші сессиясына дайындаған «Үкіметтің жұмысы туралы есеп» баяндамасын талқылау отырысын өткізді. Отырысты ҚКП ОК Бас хатшысы Си Цзиньпин басқарды.

Отырыста атап өткендей, былтыр өте күрделі халықаралық жағдай мен реформаларды жүргізу, ҚКП ОК-ның дамуы мен тұрақтылығын қамтамасыз ету жөніндегі ауыр және күрделі міндеттер аясында ҚХР төрағасы Си Цзиньпин партиялық жолдастары мен көпұлтты халқын біріктіріп, оларға басшылық ете білді. Соның нәтижесінде Қытай әлеуметтік тұрғыдан белгіленген негізгі міндеттерді орындай алды. 2023 жылға арналған Экономикалық даму, елдің жоғары сапалы дамуын жан-жақты ілгерілету және жаңғыртылған социалистік мемлекеттің жан-жақты құрылысы жолында берік қадамдар жасалған. Қытай COVID-19 эпидемиясының алдын алу және бақылау жөніндегі жұмыстың жаңа кезеңіне бірқалыпты көшуді жүзеге асырды. Осы күш-жігердің нәтижесінде елде халықтың әл-ауқатын сенімді және тиімді қамтамасыз етумен қатар экономиканы қалпына келтіру және жақсарту үрдісі тіркелген.

Отырысқа қатысушылар биыл Қытай Халық Республикасының құрылғанына 75 жыл толатынын атап өтті. Олар 2024 жылды 14-ші бесжылдық 2021-2025 жоспарында көзделген мақсаттар мен міндеттерге қол жеткізудің негізгі жылы екенін жеткізді.

Сонымен қатар отырысқа қатысушылар биыл тұрақтылықты сақтау негізінде жаңа өзгерістер жасау, жаңа ауысымдар арқылы тұрақтандыруды ынталандыру және алдымен жаңасын енгізу, содан кейін ескісін жою сияқты жұмыс принциптерін ұстануды жалғастыру керек деген пікір білдірді.

Қытай Үкіметтің жұмысына әлі де маңызды талаптар қоюды көздеп отыр. Екі сессияның баяндамасы, осылайша мақұлданды.

«Екі сессия»

Екі сессия-Бүкілқытайлық Халық Өкілдері Жиналысының (ЖІӨ) және Қытай Халық саяси консультативтік кеңесінің Бүкілқытайлық комитетінің (ҚПҚК) жыл сайынғы жалпы отырыстары. Олардың мерзімі сәйкес болғандықтан және мемлекеттің жұмыс істеуі үшін өте маңызды рөл атқаратындықтан, оларды «екі сессия» деп атайды.

Әр шақырылымның өкілеттік мерзімі - 5 жыл. Биылғы ЖІӨ 14-ші шақырылымдағы екінші сессиясы, ал биылғы ЖІӨК 14-ші шақырылымдағы ЖІӨ-нің екінші сессиясы деп аталады. Қытай Конституциясына сәйкес, екі сессияның мәні-халықтың ақпараты мен талаптарын жинау және қорытындылау. Осылайша, оларды ҚКП Орталық комитетіне беру. Екі сессия барысында өкілдер өз сайлаушыларының пікірлері мен талаптарын тиісті үкіметтік ведомстволарға ұсынады. Жергілікті деңгейде екі жергілікті сессия Бейжіңдегі екі сессиядан ертерек өтеді.

«Екі сессия» көпір ретінде әрекет етеді. Отырыстарда өткен жылдың қорытындысы шығарылып, келесі жылдың саясатына бағыт анықталады. «Екі сессия» сонымен қатар, өмірдің барлық саласындағы адамдардың көзқарасы мен ұсыныс-пікірін жинап, көпшіліктің негізгі мүдделерін біріктіреді.

Бүкілқытайлық халық өкілдері жиналысындағы депутаттардың саны орталық үкіметке тікелей бағынатын әр провинцияның, автономиялық ауданның және муниципалитет тұрғындарының үлесіне сәйкес анықталуы керек. Сондай-ақ оларды бөлу  ұлттық азшылықтардың, қоғамның барлық саласындағы адамдардың және барлық саяси партияның ЖІӨ аясында тиісті өкілдігін қамтамасыз етуі керек.

ҚКПК Бүкілқытайлық комитетінің құрамына ҚКП, демократиялық партиялардың өкілдері, партиясыз халықтық ұйымдардың, ұлттық азшылықтардың және қоғамның әртүрлі топтарының өкілдері кіреді. Сянгана, Аомыня және Тайвань провинцияларының тұрғындары, сондай-ақ қоныс аударушылар мен арнайы шақырылған адамдар кіреді. ҚКХП мүшелерінің басым көпшілігі - тәжірибелі саяси қайраткерлер, әлеуметтік атақты адамдар, сарапшылар мен ғалымдар. 

Неліктен екі сессия наурыз айында ашылады?

Наурызда «екі сессияны» өткізуге қатысты түсініктеме бар. БКҚП өткен жылғы әлеуметтік-экономикалық даму жоспарының орындалуы және осы жылға арналған жоспардың жобасын әзірлеу туралы баяндаманы қарайды және бекітеді, ал наурыз – бұл үшін ең қолайлы уақыт, өйткені Қытайдың дәстүрлі Көктем мерекесі әдетте қаңтар немесе ақпан айларына келеді және «екі сессия» наурыз айында осы мерекеге арналған демалысқа сәйкес келмейді. Сонымен қатар, жыл сайын бірінші тоқсанда бюджет шығындарының едәуір бөлігі жұмсалады, бұл жыл сайынғы шығындардың үштен бірін құрайды, сондықтан бюджетті кеш бекіту мүмкін емес. Қаржы биылғы жылмен есептеледі. Егер ЖІӨ тым ерте өтіп, жаңа статистика болмаса, бюджет дұрыс жасалмауы мүмкін.

ҚКПК сессиясы КҚП сессиясынан неге бір-екі күн бұрын ашылады?

ҚКПК сессиясы әдетте ҚКП сессиясынан екі күн бұрын ашылады және бұл ҚКПК-ға жүктелген қызметті орындау үшін барлық қажетті жағдайларды жасауға байланысты. Белгілі бір маңызды мәселелер бойынша түпкілікті шешімдер шығарар алдында ЖІӨ осы мәселелерді консультациялар, талқылау және қарау үшін ҚКПК мүшелеріне береді, содан кейін тиісті шешімдерде саяси консультациялардың нәтижелері бекітіледі. Осылайша, соңғы шешімдерді қабылдағанға дейін толыққанды консультациялар өткізу қажет болғандықтан, ҚКПК ШҚ сессиясы ҚКП сессиясына қарағанда ертерек ашылады.