Астанада соңғы екі жылда 2 500-ден астам азамат банкрот деп танылды

2023 жылдан бастап Қазақстанда азаматтардың жеке банкроттығы туралы заң қолданысқа енгізілді. Осы уақыт аралығында Астана қаласында 2 545 адам соттан тыс банкрот деп танылды. Бұл туралы Астана қаласы бойынша Мемлекеттік кірістер департаментінің дәрменсіз борышкерлермен жұмыс басқармасының басшысы Нұрлан Таттыбаев мәлім етті, деп хабарлайды Azattyq Rýhy.

Заң қалай жұмыс істеп жатыр?

Нұрлан Таттыбаев елорданың Коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз конференциясында жаңа заңның іске асырылу барысын баяндады:

• 2023 жылғы 3 наурыздан бастап күшіне енген;
• Қазіргі таңда 2 545 азамат банкрот деп танылды;
• 11 227 адам талаптарға сай болмағандықтан бас тартылған;
• 2 000-нан астам өтініш қаралуда.

Сот арқылы банкроттық: сирек қолданылатын әдіс

Сот арқылы рәсімдеу біршама күрделірек:

• 764 өтініштің ішінде тек 86 адам банкрот деп танылды;
• 408 азаматтың өтініші кері қайтарылған;
• Қалған өтініштер қаралу сатысында немесе тоқтатылған.

Заңның басты мақсаты — тек қарызды кешіру емес

Нұрлан Таттыбаевтың айтуынша, заң тек борышты есептен шығаруға емес, сонымен қатар келесі мәселелерді шешуге бағытталған:

• Азаматтардың қаржылық сауаттылығын арттыру;
• Кредиторлар қысымын төмендету;
• Қарыз алуға саналы көзқарас қалыптастыру.

2024 жылғы өзгерістер: заңдағы кемшіліктер түзетілді

2024 жылы заңнамаға алғашқы түзетулер енгізілді. Енді:

• Қарыз сомасы 1 АЕК-тен төмен болса – мерзімі өткен берешек деп саналмайды;
• Қарыз коллекторға берілген болса – мерзім соңғы төлем күнінен бастап есептеледі;
• Тұрақты табысы бар азаматтар төлем қабілеттілігін қалпына келтіру рәсімін мүлікке иелік етпей-ақбастай алады;
• Банкрот болған азаматтар шетелге еркін шыға алады.

Қаржылық басқарушының міндеттері нақтыланды

• Қаржылық басқарушы несие берушілердің тізімін өтінішсіз-ақ жасауға міндетті;
• Оның сыйақысы тек рәсім толық аяқталған соң ғана төленеді;
• Қаржылық басқарушы мен борышкер арасындағы мүдделер қақтығысын болдырмау үшін арнайы құқықтық нормалар енгізілді.

2025 жылға дейін қандай жаңа өзгерістер күтілуде?

Мәжілісте қаралып жатқан түзетулер азаматтардың құқықтарын қорғауға бағытталған:

1. 2025 жылдың 1 қаңтарына дейін алынған қарыздар үшін бұрынғыдай берешекті реттеу талап етілмейді.
2. Борышкер соттан тыс рәсімді кез келген уақытта тоқтата алады.
3. Қаржылық басқарушының өкілеттігі заңмен нақты белгіленеді.
4. Банкроттықтан кейін барлық міндеттеме толық тоқтатылады, тіпті олар кредиттік бюрода көрсетілмесе де.

Қалай өтініш беруге болады?

Соттан тыс банкроттық рәсіміне eGov.kz порталы арқылы онлайн өтініш беруге болады.

Маңызды шарттар:

• Ерлі-зайыптылар болса, екіншісінің келісімі қажет;
• Бұл рәсімді қайта қолдану мүмкіндігі тек 7 жылдан кейін беріледі.