Мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қолдау, инклюзияны дамыту : Алматыда кешенді саясат жүргізіліп отыр

Автор: Темірхан Айжан

Наурызбай ауданына ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға қолдау көрсету үшін жергілікті бюджеттен 60 миллион теңге бөлінді

Фото: Freepik

Қазіргі таңда Алматы қаласы мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қолдау, олардың құқықтарын қорғау, инклюзияны дамыту бағытында кешенді саясат жүргізіп отыр. Қала әкімшілігі тек инфрақұрылымдық өзгерістермен шектелмей, қоғамдағы стереотиптер мен патерналистік, иждивендік көзқарастарды өзгертуге арналған шараларды өткізіп отырады, деп хабарлайды Azattyq Rýhy.

Әлеуметтік қолдаудың негізгі көрсеткіштері бойынша Алматыда жыл басынан бері он айда мыңдаған тұрғын әртүрлі әлеуметтік көмек алған. Мәселен, ірі аудандардың бірі - Наурызбай ауданында 11 мыңнан астам адам, шамамен 2 800 отбасы, атаулы әлеуметтік көмек алады, ал біржолғы әлеуметтік төлемдер 12 мыңнан астам адамға көрсетілген.

Мүмкіндігі шектеулі азаматтарға қолдау және инклюзия

Наурызбай ауданына ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға қолдау көрсету үшін жергілікті бюджеттен 60 миллион теңге бөлінді. Бұл қаражат инновациялық техникалық құралдар – заманауи арбалар, жүріс-тұрыс құрылғылары сияқты ортопедиялық жабдықтарды сатып алуға бағытталған. Жоспарланған 16 техникалық құралдың 13-і сатып алынып, оларға 45 миллион теңге жұмсалды. Сонымен қатар, 51 миллион теңге кохлеарлық импланттарға арналған сөйлеу процессорларын ауыстыру және баптау қызметтеріне бөлініп, бұл көмек 8 азаматқа көрсетілген.

Халықаралық тәжірибеге сәйкес, Ұлыбритания мен Германияда мүмкіндігі шектеулі азаматтарға арналған ортопедиялық және коммуникациялық құралдарды ұсыну олардың еңбекке және қоғамдық өмірге қатысуын арттырған. Алматыда атқарылған шаралар осы тәжірибеге ұқсас, қоғамдағы иждивендік стереотиптерді төмендетуге септігін тигізеді.

Жұмыспен қамту және әлеуметтік кәсіпкерлікті дамыту

Ұлттық кәсіпкерлікті дамыту жобасы аясында Алматының ірі ауданында 3 700 тұрғын жұмыспен қамтылды. Оның ішінде:

  • 70 адам – әлеуметтік жұмыс орындарына,
  • 100 жас – жастар практикасына,
  • 1 800 тұрғын – қоғамдық жұмыстарға,
  • 1 400 азамат – тұрақты жұмыс орындарына орналастырылды.

АҚШ-тағы және Нидерландыдағы әлеуметтік кәсіпкерлік модельдері осындай интеграциялық нәтижелер көрсеткен, мұнда ерекше қажеттіліктері бар адамдарға тұрақты жұмыс орындары беріледі, қоғамдағы теңдік қағидасы нығайады.

Әлеуметтік орталықтар және білім беру бағдарламалары

Алматыда әлеуметтік орталықтар мен білім беру бағдарламалары маңызды рөл атқарады. «Отбасыны қолдау орталығы» мен «Шыңға өрлеу» орталықтарында көпбалалы және аз қамтылған отбасылардың әйелдеріне тігін ісі, косметология, компьютерлік сауаттылық сияқты сұранысқа ие мамандықтар бойынша оқыту жүргізіледі. Балалар шығармашылық, тіл үйрету және дамытушы үйірмелерге қатысады. Егде жастағы азаматтар үшін «Белсенді ұзақ өмір» орталығы спорт, би және шығармашылық үйірмелерін ұйымдастырады. «TenQogam» орталығы мүмкіндігі шектеулі адамдарға компьютерлік дағдыларды меңгеру, ағылшын тілін үйрену және кәсіпкерлік негіздерін игеру бойынша қолдау көрсетеді.

Балаларға арналған бағдарламалар: «DamuBala» тәжірибесі

«DamuBala» бағдарламасына қала бюджетінен 15,1 миллиард теңге бөлінген. Бағдарлама аясында 65 мыңнан астам бала тегін үйірмелер мен спорт секцияларына қатысады. Әкімдік есептік концерттер мен ашық іс-шаралар арқылы бағдарламаның орындалуын бақылауда ұстайды. Бағдарламаның аясында балалар әлеуметтік, шығармашылық және физикалық тұрғыда дамиды. Сонымен қатар олар ерте жастан инклюзивті ортаны қабылдап, әрбір азаматқа тең қатысу құқығын бойына сіңіреді.

Қоғамдық өзгерістер және патерналистік көзқарасты төмендету

Алматыда патерналистік және иждивендік стереотиптерді азайту үшін әлеуметтік науқандар, қоғамдық іс-шаралар, ақпараттық жұмыстар жүргізіледі. Балалар мен жастарға инклюзияны үйрету арқылы болашақта бір-біріне деген құрмет мәдениеті қалыптасады.

Алматы қаласында мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қолдау, әлеуметтік интеграция, инклюзия және еңбекке тарту саласында кешенді саясат жүргізілуде. Мүмкіндігі шектеулі азаматтарға инновациялық құралдар, арнайы орталықтардағы оқыту, әлеуметтік кәсіпкерлік, балалар мен жастарға арналған инклюзивті бағдарламалар арқылы нақты қолдау көрсетіледі. Бұл тәжірибе патерналистік және иждивендік көзқарасты төмендетіп, қоғамда құрмет, өзара сыйластық және азаматтардың тең құқықтары қағидаларын нығайтады.