Үш министр ауысты: депутат төтенше жағдайлар саласындағы апаттардың себебін атады

Төтенше жағдайлар министрлігі Өнеркәсіптік қауіпсіздік комитеті мен оның аумақтық департаменттерінің штат санын қысқарту – өте жағымсыз шара. Мәжіліс депутаты, «AMANAT» фракциясының мүшесі Мұқаш Ескендіров бастаған бір топ депутат техногендік қауіпсіздік мәселесіне қатысты Қазақстан Республикасының премьер-министріне Олжас Бектеновке депутаттық сауал жолдай отыра, штатты керісінше ұлғайтуды ұсынды, деп хабарлайды Azattyq Ruhy.

«Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігін құру туралы» ҚР Президентінің 2020 жылғы 9 қыркүйектегі № 408 Жарлығын іске асыру мақсатында Төтенше жағдайлар министрлігі қайта құрылды. Оның салалық заңнамалық актісі – ҚР бұрынғы ТЖМ таратылған 2014 жылғы 11 сәуірдегі № 188-V 3PK «Азаматтық қорғау туралы» Заңы.

«2020 жылдың күзінен бастап бұл заңға 33 өзгеріс енгізілді, бірақ, өкінішке қарай, оның тұжырымдамасы өзгерген жоқ – өнеркәсіптік қауіпсіздік жүйесі ұғымы мен элементтері атымен жоқ. Қауіпті өндірістік объектілердің негізгі материалдық ресурстарының жалпы және барлық жерде тозуы – авариялардың және тұтастай алғанда техногендік апаттардың негізгі себебі», - деді депутат.

Тағы бір мәселе – өнеркәсіптік қауіпсіздік жүйесінде республикалық маңызы бар қызметкерлер мен аумақтық департаменттердің инспекторлары арасында да, сондай-ақ өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы саласындағы аттестатталған үш мыңнан астам заңды тұлғалар арасында да кәсіби құзыреттілік деңгейінің төмендеуі болып отыр.

«Бұған дейін, 2016 жылы мемлекеттік қаржыландыруды талап ететін және бірқатар қалаларда материалдық активтері бар өзінің филиалдық құрылымымен өнеркәсіптік қауіпсіздік мәселелері жөніндегі ғылыми зерттеу институты таратылды. Техногендік қауіпсіздік саласындағы заңнаманы және нормативтік-техникалық қамтамасыз етуді дамыту үшін ғылыми-әдістемелік база жойылды. Осылайша, жоғарыда аталған жинақталған жағымсыз факторларды, сондай-ақ өткен жылы үш министрдің ауысуының салдарын ескере отырып, өнеркәсіптік қауіпсіздік жүйесінде қалыптасқан жағдайға тиісті талдау жасамай, оны одан әрі қысқарту процесі белгіленді», - деді депутат.

Салалық ҒЗИ қайта құрудың, өнеркәсіптік (техногендік) қауіпсіздік тұжырымдамасына өзгерістер енгізудің, жүйе қызметкерлерінің және сараптамалық қоғамдастықтың біліктілігін арттырудың орнына 2024 жылғы сәуірде ҚР ТЖМ өнеркәсіптік қауіпсіздік комитетінің өңірлік департаменттерін азаматтық қорғау департаменттерімен біріктіру нысаны бойынша қысқарту жоспарланған. 

«Осыған байланысты және техногендік қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласындағы жағдайдың барлық қаупін сезіне отырып, жыл сайын өндірісте адамдар қаза табатын өңірден қауіпті өндірістік объектінің бұрынғы қызметкері және басшысы ретінде мынадай түсініктемелер беруді сұраймыз:

Қазақстан Республикасының өнеркәсіптік қауіпсіздік жүйесі заңнамалық түрде өзгертілгенде, адам өмірінің құндылығына және мемлекет тарапынан жауапсыздыққа қатысты кеңестік көзқарастан қашан бас тартады?

Соңғы жылдары өнеркәсіптік қауіпсіздікті реттеуге берілген Қазақстанның барлық елді мекендерінде 1000-нан астам қауіпті өндірістік объектілер мен әлеуметтік инфрақұрылым объектілерінің қауіпсіздігін қандай тетіктер негізінде қамтамасыз ету жоспарлануда?

 Мемлекет тарапынан ресми бақылау мен қадағалауды ғана емес, сонымен қатар жоғары кәсіби деңгейдегі қауіпті техникалық құрылғылардың, өндірістік объектілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге және оларды жаңғыртуға қабілетті мамандар қайдан пайда болады?» - деп сауал жолдады депутаттар.