Отандық автонарық бір жылда 5,3% - ға өсті

2022 жылдың қорытындысы бойынша әлемдік автонарық, сатылған жаңа жеңіл автомобильдер мен жеңіл коммерциялық техникалар саны 2021 жылдың дәл сондай көрсеткішіне жақындай да алмады. Мәселен, өткен жылы бүкіл әлемде дилерлер 2021 жылғы сатылымның 0,6% -на жетер – жетпес, барлығы 81 млн-нан аз жаңа автокөлік сатты, деп хабарлайды Azattyq Rýhy energyprom.kz порталына сілтеме жасап.

Автомобиль нарығы мен автоөнеркәсіптің көшбасшысы саналатын Қытайдың өзі әлемдік көрсеткіштерді ұзартқан жоқ. Қытайда сатылымдар бір жыл ішінде 4,4% - ға өсіп, 26,6 млн жаңа жеңіл автомобильге жетті, бұл рекордтық 2017 жылдағы көрсеткіштен (28,6 млн авто) артта қалды.

АҚШ-та сатылымдар 7,8% - ға, 13,7 млн автомобильге дейін, Батыс Еуропада-6,2% - ға, Жапонияда 2022 жылы 11,6 млн-ға дейін төмендеді. Бұл Жапонияда 1977 жылдан бері байқалған ең төменгі сатылым көлемі болып отыр. 2021 жылмен салыстырғанда барлығы 4,2 млн автомобиль - 5,2%-ға аз, яғни төртінші жыл қатарынан төмендегенін көрсетеді.

2021 жылмен салыстырғанда былтыр сатылымның ең елеулі құлдырауы Шығыс Еуропада байқалды: 26,8% - ға, 2,9 млн автомобильге дейін. Оған Ресейдің Украинада бастаған соғысы әсер етіп жатыр. Сату негізінен Ресейдегі көрсеткіштердің төмендеуіне байланысты осындай кемшіліктерге тап болды. Бір жылда бірден 60%-ды құрады.

Қазақстандағы автонарық

Ал, Қазақстанда жаңа жеңіл автомобильдер мен жеңіл коммерциялық техниканың сатылымы бір жылда 5,3% - ға өсіп, 2022 жылғы қаңтар-желтоқсанда 123,8 мың техниканы құрады. Еліміздің автоөнеркәсібі қайта құрылып, Ресейден келетін жеткізілімдер мен дистрибуцияға тәуелділікті азайта алды. Сондай-ақ шығарылатын автомобильдер желісі ұлғайтылып, ҚР Автомобиль жеткізушілерімен уақтылы жұмыс жүргізілді.

2022 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында Республикада сатылған жаңа автомобильдердің жартысынан көбі дәстүрлі түрде екі жетекші брендке - Chevrolet және HYUNDAI-ға: 34,3 мың және 28,9 мың автокөлікке тиесілі болды. Chevrolet сатылымы өткен жылмен салыстырғанда 17,8% - ға, Hyundai сатылымы бірден 27% - ға өсті. Топ-5-ке Kia (14,4 мың), Toyota (9,6 мың) және Lada (7,4 мың авто) автокөліктері кірді.

Бір қызығы, жаңа автомобильдерді сату бойынша топ-10 брендке бірден төрт қытайлық автокөліктер : Chery (4,5 мың), Jac (3,4 мың), Exeed (1,9 мың) және Haval (1,5 мың) автокөлігі кірді.

2022 жылдың қаңтар-желтоқсан айларында сатылған жеңіл автомобильдердің үлгілері бойынша Chevrolet Cobalt көш бастап тұр. Аталған көлік 23,2 мыңды құрады. Әрі қарай Hyundai Tucson (8,9 мың автомобиль) мен Chevrolet Nexia-ға (7,1 мың автомобиль) тиесілі болды.

Бұл ретте Tucson - нан басқа ТОП-10-ға Hyundai (Elantra, Sonata, Accent және Santa Fe) көлігінің тағы төрт моделі, сондай-ақ Toyota (LC Prado), Kia (Sportage) және Lada-ның (Granta) бір моделі кірді.

Егер 2022 жылдың соңғы айы туралы тікелей айтатын болсақ, мұнда жаңа жеңіл автомобильдер мен жеңіл коммерциялық техниканың әлемдік сатылымы 7,4 миллион машинаны құрады. Бұл көрсеткіш аса көп болмағанымен (0,1%),  2021 жылдың желтоқсанына қарағанда әлдеқайда көп.

Автокөлік нарығы бойынша Батыс Еуропада айтарлықтай өсім байқалды: 12,8% - ға, 1,1 млн автомобильге дейін жетті. Сатылымның өсуі АҚШ пен Канадада сәйкесінше 7,4% және 7% байқалды. Көрсеткіштердің өсуі Латын Америкасында, Жапонияда және Кореяда да байқалды. Қытайда, керісінше, сатылымдар 2021 жылғы желтоқсанмен салыстырғанда 11,8% - ға қысқарды. Автокөлік сатылымының құлдырауы Шығыс Еуропада да (7%) тіркелді.

Бұл ретте Қазақстанда сатылымның айтарлықтай өсуі 2022 жылғы желтоқсанда байқалды. Автокөлік сатылымы бірден 28,3% - ға, 13,8 мың жаңа автокөлікке дейін өсті. Егер Қазақстан үшін жылды қорытындылап айтатын болсақ, онда сатылған жеңіл автомобильдер мен жеңіл коммерциялық техниканың ең аз саны қиындығымен келген қаңтар оқиғасы кезінде болды деп айтуға болады. Аталған кезеңде тек 3,9 мың автокөлік сатылды. Кейін кейбір ауытқуларды ескере отырып, динамика тұтастай теңестірілді.

Айта кетейік, бүгін елімізде жеңілдетілген автонесие беру бағдарламасына өтінім беру басталып, 18 секундта аяқталды. «Өнеркәсіпті дамыту қоры» АҚ мәліметінше, autonesie.kz платфорформасы арқылы алғашқы минутта 125 мың адамның өтінім берген. Өтініш беру процесінде кейбір пайдаланушылар автомобиль өндірушісін таңдай алмады. «Өнеркәсіпті дамыту қоры» АҚ мұның да себебін өтінім лимитімен байланыстырды.

Қазақстандықтар елімізде көлік бағасының жылдан жылға қымбаттап келе жатқаны наразы. Ал енді келесі өтінімді қазақстандықтар наурыз айында бере алады. Яғни, әр ай сайын онлайн өтінім беру жалғасатын болады.